Alle vragen

Voor mensen die méér aanpassingen en/of begeleiding nodig hebben dan wat we van een reguliere werkgever kunnen verwachten. Dit wordt beoordeeld door UWV. Zij beoordelen of je een advies beschut werk kan krijgen. De aanvraag kan je doen direct bij UWV of via de gemeente.

De wet sociale werkvoorziening bestaat sinds 1969. Hiervoor zijn verschillende plekken in het land ingericht. Dit zijn de sociale werkplaatsen. De overheid vond het aantal plekken en locaties te veel en daarmee te duur worden. In 2015 is de toegang daarom volledig afgesloten. Er bestaan dus nog wel sociale werkplaatsen, alleen wordt de groep ‘wsw-ers’ steeds kleiner. Er komen geen nieuwe mensen bij, maar er werken nog zo’n 55.000 mensen in of via sociaal-werkbedrijven (van voor 2015).

Beschut werk is sinds 2015 een indicatie die je kan krijgen. Het vertoont overeenkomsten met de groep mensen die voorheen in beschutte omgeving van de sociale werkplaats werkte. Er moeten 30.000 mensen met een beschut werkindicatie werken in 2048. Er zijn nu bijna 10.000 plekken bezet. Dit kan binnen de ‘oude’ sociale werkplaats zijn, maar ook bij reguliere werkgevers.

Gemeenten hebben een doelstelling om een aantal beschut werkplekken te realiseren. De realisatie liep sinds de invoering lange tijd achter. Maar is inmiddels aardig ingelopen. Als de gemeente aan de doelstelling voldoet voor het jaar, dan kan het zijn dat je even moet wachten tot het volgende jaar. Voldoet de gemeente nog niet aan de doelstelling, dan moeten ze je een aanbod doen.

De locaties bestaan nog, maar er komen geen nieuwe ‘wsw-ers’ (de mensen die voor 2015 binnen kwamen) meer in. Het worden daarom ook werkontwikkelbedrijven genoemd. Je kan er nu ook werken met een beschut werk indicatie (of een andere traject naar werk). Dit is afhankelijk van hoe de gemeente beschut werk inricht. Dat kan namelijk ook bij reguliere werkgevers die hiervoor open staan.

Je kunt zelf een indicatie voor beschut werk aanvragen. Dat doe je bij UWV. Heb je een begeleider bij de gemeente, dan kun je ook die vragen om voor jou de aanvraag in te dienen. Of je school, voor na je examen.

UWV beoordeelt of je in aanmerking komt voor beschut werk. Is dat inderdaad het geval, dan zorgt de gemeente voor passende beschutte werkplek.

Wachttijd

Soms moet je daar wel even op wachten. Er zijn niet altijd voldoende plekken beschikbaar, die voldoen aan jouw wensen en mogelijkheden. Soms moet je wachten tot een nieuw kalenderjaar begint en de gemeente weer nieuwe plekken gaat zoeken. In de tussentijd hoef je niet stil te zitten. Je kunt bijvoorbeeld vrijwilligerswerk doen, of bij de gemeente vragen om een tijdelijke werkplek.

Op zoek naar een passende plek

Het kan gebeuren dat je een aanbod krijgt voor een beschutte werkplek waar je niks in ziet. Ga dan in gesprek met de gemeente of het sociale werkbedrijf dat die plek aan jou heeft aangeboden. Geef duidelijk aan wat je dan wél zou willen, zodat ze gerichter voor je kunnen zoeken.

Heb je wel een positief advies voor beschut werk, maar krijg je steeds maar geen baan aangeboden? Neem dan contact op met het informatiepunt van Simpel Switchen, via vragen@zetikdestap.nl.

Ja, dat kan. Als tijdens het beschutte werk blijkt dat je toch minder aanpassingen of begeleiding nodig hebt, dan is het logisch om te gaan kijken naar een gewone baan.

Bespreek dit met je werkgever, zodat die niet voor verrassingen komt te staan. Je werkgever kan je ook helpen bij het vinden van passend werk bij een reguliere werkgever. Er is op dit moment veel vraag naar arbeidskrachten, in allerlei sectoren. Dat biedt kansen.

Bedenk goed wat jij wil

Bedenk vooraf goed wat dit betekent voor jouw situatie. Weet je zeker dat ander werk goed bij je past? Welke eisen stelt dat nieuwe werk? Kun je daar aan voldoen? Hoe zit het met je inkomen, de uren die je werkt, de reistijd en je werkplezier? Hoeveel zekerheid geeft je droombaan?

• Werk je al op een beschutte werkplek bij een gewone werkgever, dan kun je eenvoudig overstappen naar een reguliere baan bij diezelfde baas. Je kunt ook een andere werkgever zoeken.
• Werk je beschut bij de gemeente of bij een sociaal werkbedrijf, dan heb je twee jaar lang een terugkeergarantie. Word je in die tijd ontslagen of wordt je tijdelijke contract niet verlengd, dan kun je in die periode gewoon terug naar je oude beschutte werk.

Vragen?

Heb je vragen over wat de stap naar werk voor jou betekent? Neem dan contact op met ons informatiepunt via vragen@zetikdestap.nl.

Ja, dat kan. Ook beschut werk kan te zwaar voor je worden, bijvoorbeeld doordat je gezondheid verslechtert. Overleg wel eerst met de bedrijfsarts of Arbodienst van je werkgever over aanpassingen in je werk of voorzieningen op je werkplek. Het mooiste is natuurlijk als je gewoon aan het werk kunt blijven.

Ziekmelding

Moet je toch noodgedwongen helemaal of gedeeltelijk stoppen met werken, meld je dan ziek bij je werkgever. Je werkgever zal in dat geval je loon nog twee jaar doorbetalen. Heb je een tijdelijke arbeidsovereenkomst, dan neemt het UWV deze betaling over op het moment dat je contract afloopt.

In die tijd zal je werkgever samen met jou kijken of er toch nog aanpassingen, voorzieningen of extra begeleiding mogelijk zijn om jou aan het werk te houden. Misschien is er bij een andere werkgever een beschutte werkplek die wel past bij je mogelijkheden.

Na 2 jaar ziekte

Lukt dat niet, dan word je na twee jaar ziekte ontslagen. Afhankelijk van je situatie krijg je dan een uitkering wegens arbeidsongeschiktheid van UWV of bijstand vanuit de Participatiewet van de gemeente. Of je valt terug op een uitkering die je had voordat je in beschut werk aan de slag ging.

Denk na wat je vervolgens wilt doen. Misschien wil je als vrijwilliger aan de slag. Of je wilt gebruik maken van georganiseerde dagbesteding. Overleg hierover met de instantie waar je een uitkering van krijgt. Dagbesteding kun je aanvragen bij de gemeente.

Vragen?

Heb je vragen over de overstap van beschut werk naar dagbesteding of heb je daar ervaring mee? Neem dan contact op met het informatiepunt van Simpel Switchen, via vragen@zetikdestap.nl.

Heb je te maken met arbeidsbeperkingen en kun je daardoor niet zelfstandig het minimumloon verdienen? Dan heb je door de Banenafspraak meer kans op betaald werk bij een gewone werkgever. Je kunt bovendien gebruik maken van begeleiding bij het zoeken en vinden van een baan die bij je past. Bijvoorbeeld door de jobcoach, die nog een tijdje blijft als je werk gevonden hebt.

Meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk

Duizenden extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking. Dat is het doel van de Banenafspraak. Om dat voor elkaar te krijgen hebben de regering en de werkgevers afspraken gemaakt. Deze Banenafspraak had eind 2024 al 90.000 banen opgeleverd. Dit jaar zouden er nog eens 35.000 bij moeten komen. Als dat niet lukt, krijgen grotere werkgevers mogelijk de verplichting om meer mensen met een arbeidshandicap in dienst te nemen. Lukt het dan nóg niet, dan dreigt een boete.

Werkgevers hebben er dus voordeel bij om mensen met een arbeidsbeperking juist wel een baan aan te bieden. Vooral omdat het goede werkers zijn. Maar ook financieel.

Niet iedereen komt in aanmerking voor begeleiding of een baan via de Banenafspraak. De belangrijkste voorwaarde is dat je door een arbeidsbeperking niet in staat bent om zelfstandig het minimumloon te verdienen.

Daar kunnen verschillende redenen voor zijn. Je kunt bijvoorbeeld niet volledig werken. Of je werkt langzamer dan een ander en je werkgever heeft toestemming van het UWV om je daarom minder loon te betalen. Dat heet: loondispensatie. Of je kunt alleen werken als een jobcoach je daarbij helpt.

De Banenafspraak geldt ook voor mensen die alleen met behulp voorzieningen het minimumloon of meer kunnen verdienen. Het gaat dan om één van deze drie soorten voorzieningen:

• Vervoer van en naar je werkplek.
• Hulpmiddelen die je mee kunt nemen. Bijvoorbeeld als je van baan verandert.
• Hulpmiddelen voor zien, horen of bewegen. Dat mogen ook hulpmiddelen op de werkplek zijn, die je niet mee kunt nemen. Bijvoorbeeld speciale computerapparatuur, aangepaste machines of gereedschap.

Wil je aan het werk via de Banenafspraak? Dan moet je zijn opgenomen in het Doelgroepenregister. Dat is een lijst met alle mensen in Nederland die wel aan het werk willen en kunnen, maar daar niet zelfstandig het minimumloon mee kunnen verdienen.

Op de website van het UWV kun je zien of je op die lijst staat. Let op, je hebt een DigiD nodig om in te loggen. De lijst is namelijk goed beveiligd. Niet iedereen kan zomaar in het Doelgroepenregister kijken.

• Sta je in het Doelgroepenregister en ben je al aan het werk bij een gewone werkgever? Dan tel je automatisch mee voor de Banenafspraak.
• Sta je in het Doelgroepenregister en heb je nog geen baan? Dan kom je in aanmerking voor begeleiding bij het zoeken. De instantie waar je een uitkering van krijgt regelt ook die begeleiding. Dat kan het UWV zijn of de gemeente.

Sta je niet in het Doelgroepenregister, maar wil je dat wel, dan zijn er verschillende mogelijkheden om dat te regelen. Welke mogelijkheid voor jou geldt, hangt af van je situatie. Er gelden wel altijd de volgende drie voorwaarden:

• Je hebt een arbeidsbeperking.
• Je kunt werken. Volledig of gedeeltelijk.
• Je kunt niet zelfstandig het minimumloon verdienen.

Nog geen betaalde baan

Heb je geen betaalde baan en wil je die wel, vraag dan bij het UWV een beoordeling van je arbeidsvermogen. Dit kan al als je nog op een school voor praktijkonderwijs zit of op een school voor (voortgezet) speciaal onderwijs. Het kan ook als je al meer dan twee jaar een bijstandsuitkering krijgt van de gemeente. Of als je via de gemeente begeleiding krijgt bij het vinden van passend betaald werk.

Al wel een baan, of uitzicht op een baan

Heb je voorzieningen nodig om het minimumloon (of meer) te verdienen, dan kun je bij het UWV een beoordeling werken met een voorziening aanvragen. Het gaat dan om hulpmiddelen voor zien, horen of bewegen, voor meeneembare hulpmiddelen of voor vervoer van en naar de werkplek. Kom je inderdaad in aanmerking voor zulke voorzieningen, dan word je automatisch ook in het Doelgroepenregister opgenomen. Voor de beoordeling voor het werken met een voorziening maakt het niet uit of je al een betaalde baan hebt of niet. Je kunt dus ook een aanvraag doen als je al aan het werk bent.

In de bijstand

Ook de gemeente kan voor jou een registratie in het Doelgroepenregister regelen. Je hoeft dan niet zelf naar het UWV te stappen voor een beoordeling van je arbeidsvermogen of een beoordeling werken met een voorziening. De gemeente doet dat als je (1) een bijstandsuitkering krijgt of begeleiding van de gemeente om aan werk te komen, (2) er zicht is op een baan, (3) de gemeente een loonwaardebepaling heeft uitgevoerd en (4) daaruit blijkt dat je minder dan het minimumloon gaat verdienen.

Volledig arbeidsongeschikt

Krijg je een uitkering van het UWV op basis van duurzame, volledige arbeidsongeschiktheid? Dan kom je in principe niet in aanmerking voor het Doelgroepenregister. Je moet namelijk wel kúnnen werken om in dat register opgenomen te worden.

Deze regel gaat per 1 januari 2026 veranderen. De Banenafspraak en het Doelgroepenregister staan vanaf die datum ook open voor mensen met een IVA-uitkering die werken met loondispensatie en mensen met Wajong die zelf een betaalde baan hebben gevonden.

Beschut werk

Werk je in beschut werk? Dan kom je niet in aanmerking voor het Doelgroepenregister. Wil je overstappen van beschut werk naar een gewone werkgever? Kijk dan op de pagina ‘Overstappen van beschut werk naar de Banenafspraak’

De Banenafspraak zorgt ervoor dat je met een arbeidsbeperking gemakkelijker betaald werk kunt vinden. Werkgevers zien je graag komen. Ze krijgen er een goede medewerker bij. Bovendien maken ze aanspraak op allerlei voorzieningen. Bijvoorbeeld begeleiding op de werkplek, of hulpmiddelen waar je mee aan de slag kunt. Bovendien voorkomen ze dat ze mogelijk een boete krijgen omdat ze te weinig mensen met een arbeidsbeperking in dienst hebben.

Indicatie banenafspraak in vacatures

Veel werkgevers zetten daarom in een vacature dat die ‘openstaat voor mensen met een indicatie banenafspraak’. Als je daar op solliciteert, heb je een streepje vóór op andere kandidaten. Soms stelt een werkgever een vacature alleen open voor kandidaten die in het Doelgroepenregister staan. Andere mensen komen dan niet in aanmerking voor de baan. Vaak gaat het om werkgevers met een sociaal hart en goede ervaringen met werknemers met een arbeidsbeperking.

Er is eigenlijk maar één nadeel. Je kunt je niet uitschrijven uit het Doelgroepenregister. Je blijft erin staan, tot de gemeente of het UWV beoordelen dat je er niet meer voor in aanmerking komt. Dat kan stigmatiserend voelen. Vooral als je zonder begeleiding zelf aan het werk bent gegaan.

Dat kan. Maar alleen als het UWV vindt dat je geen beschut werk meer nodig hebt. Bespreek je wens met je werkbegeleider. Vertel hem waarom je denkt dat die overstap voor jou een goed idee is. Vraag hem hoe hij jou hierbij kan helpen.

Vul zo nodig de Keuzehulp Simpel Switchen in om te kijken wat het beste bij jou past. Heb je toch nog vragen? Stel ze aan vragen@zetikdestap.nl.

Dat kan. Maar alleen als het UWV vindt dat je in aanmerking komt voor beschut werk. Je zult dus bij het UWV een indicatie moeten aanvragen. Krijg je een bijstandsuitkering of begeleiding vanuit de gemeente, dan kan de gemeente die aanvraag ook voor je regelen.

Je kunt wel het nodige voorwerk doen, voordat je deze stap zet. Ga bijvoorbeeld een keer kijken bij het sociaal werkbedrijf of ze werk hebben dat jou aanspreekt en dat bij je past. Soms kun je bij hen een tijdje proefdraaien, voordat je besluit of je een indicatie vraagt voor beschut werk.

Krijg je een indicatie voor beschut werk, dan word je naam uit het Doelgroepenregister gehaald en kom je niet meer in aanmerking voor werk via de Banenafspraak.

Vul zo nodig de Keuzehulp Simpel Switchen in om te kijken wat het beste bij jou past. Heb je toch nog vragen? Stel ze aan vragen@zetikdestap.nl.